Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2012
Η τέχνη και πάλι στο στόχαστρο των φανατικών
Βορά στα χέρια του εξοργισμένου πλήθους παραλίγο να γίνει ξανά η τέχνη στην Ελλάδα. Ανθος του κακού, που επιζητούσαν να... κόψουν οι φανατικοί αρχικά με προσφυγές στη Δικαιοσύνη και όταν εκεί δεν βρήκαν ευήκοα ώτα, με «λαοσύναξη» έξω απ' το θέατρο Χυτήριο στο Γκάζι, αυτή τη φορά ήταν το Corpus Christi του Τέρενς ΜακΝάλι.
Οι περίπου τριάντα αγανακτισμένοι θρησκευόμενοι, με τις εικόνες αγίων στην αγκαλιά, ανάμεσά τους και μερικοί ιερωμένοι, με τη συνδρομή και ομάδας ακροδεξιών με ελληνικές σημαίες στα χέρια, εμφανίστηκαν το βράδυ της Πέμπτης στο Χυτήριο με σκοπό να παρεμποδίσουν και την ελπίδα να σταματήσουν την παράσταση που θα ανέβαζε οΛαέρτης Βασιλείου με την ομάδα ARTISAN. Ωστόσο η χθεσινή πρώτη παράσταση του έργου είχε ακυρωθεί πολύ νωρίτερα για τεχνικούς λόγους και η πρεμιέρα της έχει ήδη μετατεθεί για την ερχόμενη Πέμπτη 11 Οκτωβρίου.
Παρότι το πρόγραμμα έγραφε ώρα έναρξης πολύ αργότερα, οι διαμαρτυρόμενοι είχαν μαζευτεί έξω από το θέατρο ήδη από τις 4.30, αμέσως μετά την έκδοση της απόφασης του δικαστηρίου που απέρριψε το αίτημά τους να κατεβεί η παράσταση ως βλάσφημη. Τα ασφαλιστικά μέτρα είχαν καταθέσει 15 από αυτούς, ιερωμένοι και λαϊκοί, στις 12.00 το μεσημέρι, αλλά παρά την άμεση εξέταση της υπόθεσης - η συνεδρίαση έγινε στη 1.00 - το δικαστήριο έκρινε ότι δεν είχαν κανένα έννομο συμφέρον στην υπόθεση και απέφυγε να φέρει στο... εδώλιο ένα καλλιτεχνικό έργο.
Ετσι η... ιερή οργή των αγανακτισμένων, που δεν είχαν συγκρατηθεί σύμφωνα με πληροφορίες ούτε μέσα στην αίθουσα το δικαστηρίου, μεταφέρθηκε έξω από το θέατρο. Τα μέλη των χριστιανικών οργανώσεων και οι υπόλοιποι φανατικοί που συγκεντρώθηκαν κατηγορούσαν το έργο ότι προσβάλλει το πρόσωπο του Χριστού, γι' αυτό εξεγείρεται το θρησκευτικό τους αίσθημα. Μπροστά σε δύο διμοιρίες των ΜΑΤ που είχαν αποκλείσει την είσοδο του θεάτρου, οι διαμαρτυρόμενοι ζητούσαν από τους αστυνομικούς να κατεβάσει τις αφίσες της παράστασης - «σκίστε τις», φώναζαν κάποιοι - ψέλνοντας το βυζαντινό τροπάριο «Tη Υπερμάχω Στρατηγώ» εναλλάξ με τον εθνικό ύμνο.
Ενας από αυτούς, ο Διονύσης Μακρής, εκδότης εκκλησιαστικής εφημερίδας, έλεγε πως «είμαστε αντίθετοι με αυτή την παράσταση, γιατί προσβάλλει τον Ιησού Χριστό. Δεν μπορούν να προφασίζονται την τέχνη και μέσα από αυτή να γελοιοποιούν και να προσβάλλουν κατά αυτόν τον τρόπο την θρησκεία μας. Εάν γινότανε αυτό με τον Μωάμεθ οι αντιδράσεις θα ήταν πολύ εντονότερες. Εμείς διαμαρτυρόμαστε και ζητάμε να μην ανέβει ποτέ αυτό το έργο».
Από την πλευρά του ο σκηνοθέτης αντιτείνει ότι «την επιλογή του έργου την έκανα με βάση την εποχή και τις συνθήκες που επικρατούν. Στόχος μου είναι ν' αναδείξω την διαχρονική ανάγκη του συνόλου για έναν ηγέτη», και καλεί όσους του επιτίθενται, να δουν πρώτα το έργο του και να διαπιστώσουν οι ίδιοι εάν υπάρχει σ' αυτό κάποια θρησκευτική προσβολή.
Οπως λέει ο Λαέρτης Βασιλείου η υπόθεση του έχει να κάνει με την παρακολούθηση της ζωής ενός παιδιού, του Τζόσουα, από την γέννηση του, τα μαθητικά του χρόνια μέχρι την ενηλικίωσή του, όπου μπαίνει μέσα σε μία ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι τον επιλέγουν ως ηγέτη. Μέσα στο έργο, προσθέτει «υπάρχει και ένα εδάφιο από το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, το οποίο διαβάζεται ατόφιο. Η ομάδα αυτών των ανθρώπων δεν είναι ομοφυλόφιλοι. Ούτε στο πρωτότυπο κείμενο αναφέρεται κάτι τέτοιο. Εάν αυτό το έργο προσβάλλει κάποιους με την ίδια λογική θα πρέπει να καταργηθούν και έργα, όπως του Σέξπιρ ή του Σοφοκλή, τα οποία δοξάζουν την μοναρχία», τονίζει ο σκηνοθέτης.
Ο πόλεμος για το Corpus Christi έχει παρελθόν. Ο Λαέρτης Βασιλείου πρωτοανέβασε το έργο, πάντα στο Χυτήριο, το περασμένο καλοκαίρι. Μαζί με τις παραστάσεις που ξεκίνησαν τον Ιούνιο άρχισαν και οι αντιδράσεις, οι απειλές και οι καταγγελίες. Ηθοποιοί της παράστασης είχαν περάσει ακόμη και Αυτόφωρο, ωστόσο η δίκη είχε αναβληθεί και εκκρεμεί. Στην πορεία πέντε από τους ηθοποιούς αποχώρησαν από το σχήμα για προσωπικούς λόγους και αντικαταστάθηκαν.
Αλλά ο Λαέρτης Βασιλείου και η ομάδα του δεν το βάζουν εύκολα κάτω. Υπάρχουν άλλωστε και οι θεατές, όπως λέει ο σκηνοθέτης: «Τον Ιούνιο που παιζόταν το έργο με πλησίασαν δύο ηλικιωμένοι μετά την παράσταση και μου είπαν ότι εάν έρθεις σ' αυτή την παράσταση και είσαι πενήντα τοις εκατό πιστός φεύγεις εκατό τοις εκατό».
Το νέο ραντεβού του Corpus Christi με τους θεατές είναι την επόμενη Πέμπτη. «Πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό έργο και όχι για ιστορικό βιβλίο. Προβάλλεται σ' έναν ιδιωτικό χώρο, όπου έρχεται να το δει μόνο όποιος θέλει με την καταβολή εισιτηρίου και όχι σε έναν δημόσιο χώρο», θυμίζει ο κ. Βασιλείου.
Κούσουλα Πέρσα
Τα ΜΑΤ σώζουν την Τέχνη από παραθρησκευτικές οργανώσεις και χρυσαυγίτες (video)
Ένταση σημειώθηκε την Πέμπτη έξω από το θέατρο «Χυτήριο», στην Ιερά Οδό, όπου περίπου 300 μέλη θρησκευτικών οργανώσεων συγκεντρώθηκαν το απόγευμα για να διαμαρτυρηθούν για την παράσταση «Corpus Christi».
Στη συγκέντρωση πήραν μέρος και μέλη της Χρυσής Αυγής, καθώς και οι βουλευτές του κόμματος, Ηλίας Παναγιώταρος, Γιώργος Γερμενής και Χρήστος Παππάς.
Μέχρι αργά το βράδυ, η Ιερά Οδός ήταν κλειστή και στα δύο ρεύματα, όπως και κάθετοι δρόμοι που οδηγούν σε αυτήν.
Στο σημείο επενέβησαν δυνάμεις των ΜΑΤ, οι οποίες ώθησαν το πλήθος προς την οδό Κωνσταντινουπόλεως κάνοντας ρίψη χημικών.
Η Αστυνομία προχώρησε σε τέσσερις προσαγωγές.
Έως τις 11 το βράδυ, έξω από το θέατρο «Χυτήριο», και σε κάποια απόσταση, παρέμεναν περίπου 50 άτομα.
Η Ιερά Οδός δόθηκε στην κυκλοφορία περίπου στις 11:30, έπειτα από πέντε ώρες.
Αντιδρώντας στα γεγονότα, πήγαν για να δουν την παράσταση η βουλευτής Μαρία Ρεπούση, ο Νίκος Μπίστης, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Πέτρος Τατσόπουλος, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Βασιλική Κατριβάνου, άλλοι εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ και νεολαίοι της ΔΗΜΑΡ.
Σε δηλώσεις του ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Πέτρος Τατσόπουλος κατήγγειλε ότι μέλη της Χρυσής Αυγής έσπασαν την κλειδαριά του θεάτρου, ώστε να μπουν μέσα και να σταματήσουν την παράσταση, και ζήτησε την παρέμβαση εισαγγελέα.
Οεκπρόσωπος Τύπου της Χρυσής Αυγής και υπόδικος βουλευτής Η. Κασιδιάρης απάντησε ότι «από εδώ και πέρα οι διάφοροι μαϊντανοί του ανθελληνισμού τύπου Ρεπούση και οι Συριζέοι βουλευτές τρώνε πόρτα».
Πληροφορίες ανέφεραν επίσης ότι μέλη της Χρυσής Αυγής επενέβησαν την ώρα που οι αστυνομικές δυνάμεις οδηγούσαν στην κλούβα έναν από τους συγκεντρωμένους προκειμένου να μην προσαχθεί.
Πληροφορίες δημοσιεύτηκαν μέσω Τwitter συγκλίνουν στο γεγονός ότι ξυλοκοπήθηκε ένας δημοσιογράφος που προσπάθησε να βιντεοσκοπήσει το πλήθος που έσκιζε τις αφίσες της παράστασης.
Ο σκηνοθέτης της παράστασης Λαέρτης Βασιλείου, μιλώντας το βράδυ στον Βήμα 99,5 δήλωσε σοκαρισμένος για τα γεγονότα και έκανε λόγο για απειλές εναντίον της ζωής του και για απειλητικά συνθήματα έξω από το θέατρο. «Θέλω να φύγω από αυτήν την χώρα. Δεν νιώθω πια ασφαλής» είπε χαρακτηριστικά.
«Σήμερα αποφάσισαν να φιμώσουν την ελευθερία της συνείδησης και του λόγου, στη χώρα που γέννησε το θέατρο» είπε ο Λ.Βασιλείου. «Υπάρχουν θεατές που θέλουν να δουν την παράσταση και απορώ γιατί δεν τους αφήνουν. Αν θέλουν ας μην την δουν» πρόσθεσε.
Σε ό,τι αφορά στα έκτροπα και τους προπηλακισμούς και ποιοι συμμετείχαν σε αυτά, ο σκηνοθέτης της παράστασης είπε ότι «υπάρχουν όλα καταγεγραμμένα».
Την περασμένη Πέμπτη 4 Οκτωβρίου σημειώθηκαν επεισόδια έξω από το θέατρο και οι συντελεστές της παράστασης αποκλείστηκαν από μέλη θρησκευτικών και ακροδεξιών οργανώσεων.
Μετά τα επεισόδια της περασμένης εβδομάδας, η έναρξη των παραστάσεων μεταφέρθηκε για την Πέμπτη 11 Οκτωβρίου.
Ανακοίνωση Τύπου για το περιστατικό της Πέμπτης εξέδωσε και ο ΣΥΡΙΖΑ
Σύμφωνα με χτεσινή δικαστική απόφαση, αλλά και σύμφωνα με την κοινή λογική, το θεατρικό έργο Corpus Christi δεν εμπίπτει στις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα περί κακόβουλης βλασφημίας. Θα περίμενε, λοιπόν, κανείς ότι το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη θα λάμβανε όλα τα αναγκαία μέτρα για την εκτέλεση της δικαστικής απόφασης, δεδομένου ότι μόλις πρόσφατα, άλλη μία παράσταση του ίδιου έργου είχε διακοπεί, έπειτα από κινητοποίηση παραθρησκευτικών οργανώσεων, και με το επιχείρημα ότι «αν έγινε χαμός με τα σκίτσα του Μωάμεθ, δεν θα μείνουμε εδώ με σταυρωμένα χέρια».
Αντ’ αυτού, και καθώς ο κ. Δένδιας αποφάσισε χτες ότι το δεξιό είναι το φιλικότερο από τα άκρα που κατά τα άλλα αντιμάχεται, η Δικαιοσύνη κατέστη ανενεργή. Δεκάδες αστυνομικοί παρακολουθούσαν επί ώρες τους βουλευτές της Χρυσής Αυγής, που βρέθηκαν χτες στο Θέατρο Χυτήριο σε ρόλο μπράβου, να βρίζουν χυδαία, να προπηλακίζουν, να επιτίθενται βίαια και να απειλούν, και ω του θαύματος, να καταφέρνουν εν τέλει τη ματαίωση της παράστασης και την «απελευθέρωση» συλληφθέντα στα έκτροπα.
Στην Ελλάδα του 2012, και όχι σε κάποιο θεοκρατικό καθεστώς, μερικές δεκάδες μέλη παραθρησκευτικών οργανώσεων και μια ομάδα βουλευτών και μελών της Χρυσής Αυγής είναι δυνατό να επιβάλουν τη δική τους νομιμότητα, με το κράτος σε ρόλο εγγυητή της απρόσκοπτης δράσης του παρακράτους και του δικαιώματος στη λογοκρισία και τον φονταμενταλισμό. Με αυτή την έννοια, αυτό που διακυβεύεται σήμερα δεν είναι η προστασία του θρησκευτικού συναισθήματος, που σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ είναι απολύτως σεβαστό. Αυτό που διακυβεύεται είναι αν η κυβέρνηση και η Ελληνική Αστυνομία θα συνεχίσουν να επιτηρούν την κατάλυση της δημοκρατίας, με ή χωρίς προσχήματα, και αν το θρησκευτικό συναίσθημα θα επιβάλλεται διά νόμου – του νόμου των νεοναζί, που δεν φημίζονται για τη χριστιανική ηθική τους.
Απάντηση Δένδια
Σε ανακοίνωση του το γραφείο Τύπου του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας απαντώντας στην ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ότι: «Προφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ παριστάνει ότι ζει σε άλλη χώρα, παρότι διαψεύδεται από την ίδια την πραγματικότητα. Το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη προασπίσθηκε και θα συνεχίσει να προασπίζεται τη νομιμότητα και το δημοκρατικό μας πολίτευμα από τους ποικιλώνυμους εχθρούς του. Με την ευκαιρία διαμηνύουμε για μία ακόμη φορά σε κάθε άκρο ότι η Ελλάδα δεν είναι “ξέφραγο αμπέλι”. Άλλωστε, αποτελεί κακόγουστο ανέκδοτο να επικαλείται τη νομιμότητα ένα κόμμα το οποίο συστηματικά επικροτεί την κατάλυσή της».
Ανακοίνωση εκδόθηκε και από το ΚΚΕ
«Ο ναζιστικός θίασος μαζί με παραεκκλησιαστικούς κομπάρσους επιδιώκει να επιβάλει καθεστώς λογοκρισίας στις καλλιτεχνικές παραγωγές, αποκαλύπτοντας τον συστημικό και βρώμικο ρόλο της Χρυσής Αυγής. Ο λαός πρέπει να απομονώσει τη Χρυσή Αυγή και να καταδικάσει το ναζιστικό τραμπουκισμό γιατί όπου κι αν εκδηλώνεται, στις γειτονιές, στους χώρους δουλειάς, στα θέατρα, στόχο έχει τα λαϊκά δικαιώματα, το εργατικό και λαϊκό κίνημα».
Καταδίκη των επεισοδίων στο ΧΥΤΗΡΙΟ από το Μορφωτικό Ιδρυμα της ΕΣΗΕΑ
Το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ με ανακοίνωση που εξέδωσε καταδίκασε τα χθεσινά γεγονότα έξω από το θέατρο «Χυτήριο» τα οποία σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει «συνιστούν επίθεση κατά της ελεύθερης έκφρασης και φασιστική απόπειρα λογοκρισίας».
Αναλυτικά, στην ανακοίνωση αναφέρεται πως το Μ.Ι. της ΕΣΗΕΑ «Καταδικάζει, επίσης, την εμπλοκή βουλευτών της Χρυσής Αυγής που, εκτός των άλλων, οδήγησαν σε ακύρωση μιας νόμιμης παράστασης, παρά την αντίθετη δικαστική απόφαση που είχε εκδοθεί το πρωί και απέρριπτε τα ασφαλιστικά μέτρα κατά της πραγματοποίησής της. Καταδικάζει, τέλος, και καταγγέλλει την επίθεση σε συνάδελφο της εφημερίδας LIFO , ο οποίος σύμφωνα με καταγγελίες του, ενώ έκανε ρεπορτάζ, κακοποιήθηκε, υβρίστηκε και λοιδορήθηκε μπροστά στις αστυνομικές αρχές. Το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ συμπαρατάσσεται με τους καλλιτέχνες Corpus Christi και δηλώνει κατηγορηματικά πως ακράδαντη πεποίθησή του είναι ότι η τέχνη σύμφωνα με το αναφαίρετο συνταγματικό δικαίωμα δεν είναι δυνατό να υπόκειται να περιορισμούς. Η λογοκρισία δεν θα περάσει. Κάθε ανάλογη απόπειρα θα μας βρίσκει ενάντιους λόγω κι έργω».
http://www.tovima.gr/society/article/?aid=479056
Οι εισαγγελείς του... Θεού και ο Παστίτσιος
Η Ελλάδα συνεχίζει την πλούσια παράδοσή της σε έλλειψη ανεκτικότητας και σε θρησκευτικό φανατισμό
Κακόβουλη βλασφημία, καθύβριση θρησκευμάτων και εξύβριση νεκρού είναι τα τρία αδικήματα που βαρύνουν την υπόθεση του 27χρονου από τα Ψαχνά Ευβοίας. Εχει όμως ο Θεός «ανάγκη από εισαγγελέα»; Η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου τονίζει στην ανακοίνωσή της για το θέμα την πάγια - τα τελευταία επτά χρόνια - πρότασή της: την κατάργηση του αδικήματος της βλασφημίας και της καθύβρισης θρησκευμάτων από τον Ποινικό Κώδικα. «Και να θέλαμε να ξεχάσουμε την ύπαρξη τέτοιου αδικήματος το οποίο προφυλάσσει τον Θεό από προσβολές - λες και ο Θεός έχει ανάγκη από εισαγγελέα - δεν μπορούμε» σημειώνεται χαρακτηριστικά, για να υπογραμμιστεί ότι «η άρση του απορρήτου και η σύλληψη του δημιουργού μιας ιστοσελίδας αποτελούν ακόμη ένα κεφάλαιο στη λογοκριτική παράδοση της Ελληνικής Πολιτείας. Ενα κεφάλαιο ντροπής με το οποίο η Ελλάδα αυτοβούλως τοποθετεί τον εαυτό της στο ίδιο κάδρο με θεοκρατικά καθεστώτα».
«Η πρόσφατη σύλληψη δημιουργού ιστοσελίδας και η ποινική δίωξή του για τα αδικήματα της βλασφημίας και της καθύβρισης θρησκευμάτων δείχνουν ότι δεν είναι μόνο οι χώρες του Ισλάμ που δεν ανέχονται κριτική στα θρησκευτικά πιστεύω» επισημαίνει ο κ. Βαγγέλης Μάλλιος, δικηγόρος, μέλος του ΔΣ της Ενωσης. «Οπως και πολλά άλλα ζητήματα που αφορούν τη σχέση κράτους και Εκκλησίας, έτσι και τα αδικήματα αυτά συνιστούν έναν νομικό αναχρονισμό της χώρας μας και πρέπει να καταργηθούν. Και τούτο διότι από τη στιγμή που δεν αφορούν την προστασία της προσωπικότητας συγκεκριμένων κάθε φορά προσώπων αλλά προστατεύουν εν γένει το θρησκευτικό συναίσθημα, εξ ορισμού περιορίζουν ανεπίτρεπτα την ελευθερία της έκφρασης. Διότι ποιο είναι το κριτήριο του βλάσφημου; Η αντίδραση ορισμένων ορθοδόξων; Και αν ναι, πόσων; 'Η μήπως αρκεί μόνο η κατάθεση στη Βουλή ερώτησης βουλευτή της Χρυσής Αυγής; Δεδομένης της απεριόριστης ποικιλίας των θρησκευτικών πεποιθήσεων, ο μόνος τρόπος για να μην προσβληθεί το θρησκευτικό μας συναίσθημα θα ήταν η απόλυτη απαγόρευση του λόγου και της κριτικής, κάτι προφανώς αδιανόητο.
Τα κρίσιμα ερωτήματα παραμένουν κάθε φορά μετέωρα. Είναι ορθή η υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης, ακόμη και όταν είναι εξόφθαλμη η κατάχρησή της; Ή μήπως είναι μείζονα αυτή η υπεράσπιση ακριβώς διότι αποτελεί ενίσχυση των δυτικών αξιών; Και τελικά απαλλάσσει η ελευθερία του λόγου από την ευθύνη των όποιων πράξεων;
«Η σάτιρα είναι ένας τρόπος καλλιτεχνικής έκφρασης και κοινωνικού σχολιασμού, ο οποίος μέσω της υπερβολής και της παραμόρφωσης της πραγματικότητας (...) στοχεύει εκ της φύσεώς του να σοκάρει και να ταράξει. Για τον λόγο αυτόν πρέπει να εξετασθεί με ιδιαίτερη προσοχή κάθε περιορισμός του δικαιώματος ενός καλλιτέχνη να εκφράζεται (μέσω της σάτιρας)» τονίζεται στο σκεπτικό της απόφασης.
Ελλάς-Ιράν συμμαχία
Τα στοιχεία βασίζονται σε εκθέσεις-αναφορές μεταξύ άλλων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και φέρουν τη σφραγίδα της ARDA (Association of Religion Data Archives).
«Τίποτα δεν είναι ιερό, όλα μπορούν να λεχθούν». Στον απόηχο της δίωξης του 27χρονου εμπνευστή της ιστοσελίδας περί «Γέροντα Παστίτσιου», ρητά όπως αυτό του Ραούλ Βανεγκέμ μπορούν να αποτελέσουν αιτία πολέμου. Ειδικά στην Ελλάδα, χώρα με πλούσια νομολογία και διαχρονικά ευαίσθητα ανακλαστικά απέναντι στη βλασφημία - αδίκημα που στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες παραμένει εν πολλοίς ανενεργό. Από τις διώξεις του Τζίμη Πανούση και του Μίμη Ανδρουλάκη ως την αποκαθήλωση του πίνακα του βέλγου καλλιτέχνη Τιερί ντε Κορντιέ (που απεικόνιζε έναν σταυρό και στην άκρη του κάδρου ένα ανδρικό μόριο) από την έκθεση «Outlook» και την απόσυρση του βραβευμένου - από την Πολιτεία - μυθιστορήματος της Ερσης Σωτηροπούλου από τις σχολικές βιβλιοθήκες, η ελευθερία της έκφρασης μετατρέπεται σε θέμα πολεμικής, με ισχυρά στρατόπεδα και σημαίες «προόδου» και «οπισθοδρόμησης», καμία από τις οποίες δεν δείχνει να ξεφτίζει μέσα στον χρόνο. Ειδοποιός διαφορά; Τον ρόλο των διωκτών, εκείνων που εγείρουν αντιδράσεις, προκαλώντας την εισαγγελική παρέμβαση, έχουν πάψει να διεκδικούν πια ομάδες του θρησκευτικού περιθωρίου και παραεκκλησιαστικές οργανώσεις: τον ενδύονται κόμματα στα άκρα του πολιτικού φάσματος, όπως η Χρυσή Αυγή, ύστερα από την πολιτική υπόδειξη της οποίας - μέσω σχετικής ερώτησης στη Βουλή - ανακινήθηκε το ζήτημα του «Γέροντα Παστίτσιου» στο Facebook.
Κακόβουλη βλασφημία, καθύβριση θρησκευμάτων και εξύβριση νεκρού είναι τα τρία αδικήματα που βαρύνουν την υπόθεση του 27χρονου από τα Ψαχνά Ευβοίας. Εχει όμως ο Θεός «ανάγκη από εισαγγελέα»; Η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου τονίζει στην ανακοίνωσή της για το θέμα την πάγια - τα τελευταία επτά χρόνια - πρότασή της: την κατάργηση του αδικήματος της βλασφημίας και της καθύβρισης θρησκευμάτων από τον Ποινικό Κώδικα. «Και να θέλαμε να ξεχάσουμε την ύπαρξη τέτοιου αδικήματος το οποίο προφυλάσσει τον Θεό από προσβολές - λες και ο Θεός έχει ανάγκη από εισαγγελέα - δεν μπορούμε» σημειώνεται χαρακτηριστικά, για να υπογραμμιστεί ότι «η άρση του απορρήτου και η σύλληψη του δημιουργού μιας ιστοσελίδας αποτελούν ακόμη ένα κεφάλαιο στη λογοκριτική παράδοση της Ελληνικής Πολιτείας. Ενα κεφάλαιο ντροπής με το οποίο η Ελλάδα αυτοβούλως τοποθετεί τον εαυτό της στο ίδιο κάδρο με θεοκρατικά καθεστώτα».
«Η πρόσφατη σύλληψη δημιουργού ιστοσελίδας και η ποινική δίωξή του για τα αδικήματα της βλασφημίας και της καθύβρισης θρησκευμάτων δείχνουν ότι δεν είναι μόνο οι χώρες του Ισλάμ που δεν ανέχονται κριτική στα θρησκευτικά πιστεύω» επισημαίνει ο κ. Βαγγέλης Μάλλιος, δικηγόρος, μέλος του ΔΣ της Ενωσης. «Οπως και πολλά άλλα ζητήματα που αφορούν τη σχέση κράτους και Εκκλησίας, έτσι και τα αδικήματα αυτά συνιστούν έναν νομικό αναχρονισμό της χώρας μας και πρέπει να καταργηθούν. Και τούτο διότι από τη στιγμή που δεν αφορούν την προστασία της προσωπικότητας συγκεκριμένων κάθε φορά προσώπων αλλά προστατεύουν εν γένει το θρησκευτικό συναίσθημα, εξ ορισμού περιορίζουν ανεπίτρεπτα την ελευθερία της έκφρασης. Διότι ποιο είναι το κριτήριο του βλάσφημου; Η αντίδραση ορισμένων ορθοδόξων; Και αν ναι, πόσων; 'Η μήπως αρκεί μόνο η κατάθεση στη Βουλή ερώτησης βουλευτή της Χρυσής Αυγής; Δεδομένης της απεριόριστης ποικιλίας των θρησκευτικών πεποιθήσεων, ο μόνος τρόπος για να μην προσβληθεί το θρησκευτικό μας συναίσθημα θα ήταν η απόλυτη απαγόρευση του λόγου και της κριτικής, κάτι προφανώς αδιανόητο.
Ενα δημοκρατικό και φιλελεύθερο κράτος οφείλει, όπως άλλωστε συμβαίνει με τα πολιτικά και φιλοσοφικά πιστεύω, να μεταχειρίζεται το θρησκευτικό συναίσθημα ως μια ιδέα. Και όπως όλες οι ιδέες, έτσι και τα θρησκευτικά πιστεύω εκτίθενται δημόσια και εκτός από λατρεία δέχονται και την κριτική, τη σάτιρα, ακόμη και τη λοιδορία». Εργα τέχνης, βιβλία, κινηματογραφικές ταινίες, τώρα και ιστοσελίδες - έστω, αμφιβόλου αισθητικής - έχουν κατά καιρούς μπει στο στόχαστρο, με τις πλάτες αρκετών εκ των εκπροσώπων της πολιτικής σκηνής, και μάλιστα ευρύτατου φάσματος.
Ενδεικτική είναι η περίπτωση του πίνακα του Τιερί ντε Κορντιέ στην έκθεση «Outlook»: το λάβαρο του πολέμου είχε μεταξύ άλλων σηκώσει ο κ. Γιώργος Καρατζαφέρης. Ο αείμνηστος Μιλτιάδης Εβερτ είχε δηλώσει ότι, αν το έργο δεν κατέβαινε, θα πήγαινε ο ίδιος να το αποκαθηλώσει. Ο κ. Θόδωρος Ρουσόπουλος, τότε εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, έκρινε ότι «προσβάλλει τα ιδεώδη και τις πνευματικές αξίες του κόσμου μας», ενώ την απόφαση περί αποκαθήλωσης έλαβε ο τότε υπουργός Πολιτισμού κ.Ευάγγελος Βενιζέλος.
Τα κρίσιμα ερωτήματα παραμένουν κάθε φορά μετέωρα. Είναι ορθή η υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης, ακόμη και όταν είναι εξόφθαλμη η κατάχρησή της; Ή μήπως είναι μείζονα αυτή η υπεράσπιση ακριβώς διότι αποτελεί ενίσχυση των δυτικών αξιών; Και τελικά απαλλάσσει η ελευθερία του λόγου από την ευθύνη των όποιων πράξεων;
Στην προσπάθεια πάντως να δώσουν το ευρωπαϊκό στίγμα σε ανάλογες υποθέσεις πηγές αναφέρονται σε απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το 2007 (υπόθεση Vereinigung Bildender Künstler κατά Αυστρίας) που αξιοποιείται πλέον ως δεδικασμένο. Με βάση την απόφαση αυτή, κρίθηκε ότι ζωγραφικός πίνακας εκτεθειμένος σε δημόσιο χώρο ο οποίος αναπαριστούσε με την τεχνική του κολάζ γνωστά πρόσωπα της πολιτικής και της Εκκλησίας σε στάση ερωτικού παροξυσμού δεν προσέβαλλε την τιμή και την υπόληψη των εικονιζομένων ούτε τη δημόσια ηθική.
«Η σάτιρα είναι ένας τρόπος καλλιτεχνικής έκφρασης και κοινωνικού σχολιασμού, ο οποίος μέσω της υπερβολής και της παραμόρφωσης της πραγματικότητας (...) στοχεύει εκ της φύσεώς του να σοκάρει και να ταράξει. Για τον λόγο αυτόν πρέπει να εξετασθεί με ιδιαίτερη προσοχή κάθε περιορισμός του δικαιώματος ενός καλλιτέχνη να εκφράζεται (μέσω της σάτιρας)» τονίζεται στο σκεπτικό της απόφασης.
Ελλάς-Ιράν συμμαχία
Η Ελλάδα καταλαμβάνει διόλου κολακευτική θέση σε παλαιότερη (2005) διεθνή κατάταξη ως προς τον σφιχτό εναγκαλισμό κράτους και θρησκείας - Government Favoritism of Religion. Ο κατάλογος φέρει πρώτο το Τουρκμενιστάν, με το Ιράν και τη Σαουδική Αραβία να ακολουθούν και την Ελλάδα στην τρίτη θέση, σε χειρότερη κατάταξη από τη Μαλαισία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο, ακόμη και το Πακιστάν! Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ίδια λίστα η Τουρκία κατέχει την 44η θέση και η Ζιμπάμπουε την 50ή.
Τα στοιχεία βασίζονται σε εκθέσεις-αναφορές μεταξύ άλλων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και φέρουν τη σφραγίδα της ARDA (Association of Religion Data Archives).
Κόλλια Ελευθερία
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)